Οι νόμοι δεν φτιάχτηκαν για να οδηγηθούμε στον παράδεισο, αλλά για να μην οδηγηθούμε στην κόλαση των διαρκών συγκρούσεων. Οι χρυσαυγίτες με τους αριστεριστές έχουν ακραίες,
αλλά και αντίθετες απόψεις. Οι πρώτοι ζητούν να απελαθούν όλοι οι
μετανάστες και οι δεύτεροι να νομιμοποιηθούν όλοι. Η διαφορά των
απόψεών τους είναι χαοτική.
Η επίλυσή αυτής της διαφοράς έχει
δύο δρόμους. Η μία είναι να σφαχτούν (κάτι που επιχειρούν πολλάκις στην
περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα) και στο τέλος να κερδίσουν εκείνοι που
έχουν τα πιο γυμνασμένα μπράτσα. Αυτό γινόταν στο μεγαλύτερο μέρος της
ανθρώπινης ιστορίας, εξουσίαζαν κι επέβαλλαν τις απόψεις τους εκείνοι....που είχαν τη μεγαλύτερη δύναμη. Στη Γερμανία του Μεσοπολέμου, για
παράδειγμα, συγκρούσθηκαν στους δρόμους οι δύο ακραίες απόψεις.
Απέναντι στους μελανοχιτώνες των ναζί ήταν οι ερυθροχιτώνες των
κομμουνιστών. Σφάχτηκαν για μια δεκαετία, περίπου, και στο τέλος
κέρδισε ο Χίτλερ με καταστροφικά για τη Γερμανία και τον κόσμο
αποτελέσματα.
Ο δεύτερος δρόμος είναι του
δημοκρατικού κανόνα. Συζητούνται εξαντλητικά τα θέματα, οι άνθρωποι
ψηφίζουν και στο τέλος όλοι -ακόμη κι εκείνοι που διαφωνούν-
υποτάσσονται στον κανόνα της πλειοψηφίας. Αυτόν που ονομάζεται νόμος.
Ο δημοκρατικός κανόνας έχει
μειονεκτήματα. Κατ’ αρχήν είναι χρονοβόρος. Οι αποφάσεις που προκύπτουν
έπειτα από συζήτηση καθυστερούν σημαντικά σε σχέση με τις αποφάσεις
εκείνου που έχει τα πιο γυμνασμένα μπράτσα. Το δεύτερο πρόβλημα είναι
ότι τα αποτελέσματά του δεν είναι ποτέ και για κανέναν τέλεια. Οι νόμοι
για να κερδίσουν την πλειοψηφία χρειάζονται συμβιβασμούς. Κάθε
συμβιβασμός αναγκαστικά μάς απομακρύνει από το ιδανικό της τελειότητας,
που καθένας ξεχωριστά έχει στο μυαλό του.
Επειδή οι νόμοι ποτέ δεν είναι
τέλειοι, ο δημοκρατικός κανόνας προβλέπει διαδικασίες αλλαγής των. Είτε
διά του Κοινοβουλίου, δηλαδή τη δημιουργία νέας πλειοψηφίας είτε διά
των δικαστηρίων.
Δεν υπάρχει ιδανικός νόμος και γι’
αυτό και η πολιτική πάλη όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά επιβάλλεται. Μέσα
στο πλαίσιο όμως, πάλι, του δημοκρατικού κανόνα. Γι’ αυτόν τον κανόνα,
όλα τα θέματα είναι υπό διαρκή συζήτηση και αναθεώρηση, αλλά δύο
πράγματα είναι ιερά. Τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα και ο ίδιος ο
δημοκρατικός κανόνας. Καμιά πλειοψηφία δεν μπορεί να επιβάλει σε
κάποιον τι θα σκεφτεί, τι θα πει, πώς θα ζήσει, ποιον Θεό θα λατρέψει
κ.λπ. και καμιά μειοψηφία δεν μπορεί να επιβάλει στους υπόλοιπους το
δικό της ιδανικό. Επίσης, κανείς δεν μπορεί με έργα να αμφισβητήσει τα
αποτελέσματα της πλειοψηφίας. Μπορεί να αμφισβητήσει τους νόμους με τον
λόγο, να τους κρίνει και να τους επικρίνει ακόμη και με τους
χειρότερους χαρακτηρισμούς, αλλά δεν μπορεί να τους παραβαίνει, όσο
άδικους κι αν τους θεωρεί. Αλλιώς -επειδή κάθε νόμος, ως προϊόν
συμβιβασμού είναι για τον καθένα μας ξεχωριστά άδικος- ξαναγυρνάμε στην
πρώτη λύση. Στη σφαγή στους δρόμους.
Ενα
πράγμα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας. Οι νόμοι δεν φτιάχτηκαν για να
οδηγηθούμε στον παράδεισο, αλλά για να μην οδηγηθούμε στην κόλαση των
διαρκών συγκρούσεων. Δεν πρόκειται να υπάρξει ιδανικός νόμος, αλλά
είναι ιδανικός ο κανόνας που βρήκαμε να τους αλλάζουμε. Οσοι τάζουν
ιδανικούς νόμους και προσπαθούν να τους πραγματοποιήσουν διά της
καταστροφής του ιδανικού κανόνα, τάζουν αναλλοίωτους νόμους τους
οποίους (όπως έδειξε και η ιστορία του 20ού αιώνα) θα επιβάλλουν
διαρκώς και με πολύ αίμα. Πάσχος Μανδραβέλης
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 13.2.2011
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου