M A N I E R
this site the web

Η πίστη σώζει από τα κατάγματα της ψυχής

Ένας ηλικιωμένος πέφτει στα παγωμένα νερά για να πιάσει το σταυρό. Ο τηλεθεατής στο συνοικιακό καφενείο της Αθήνας κουνάει το κεφάλι του αποδοκιμαστικά και κάτι λέει σιγανά. Ο ομοτράπεζός του τον επιπλήττει, λέγοντάς του στεντορείως πως «η πίστη σώζει την ψυχή στον καιρό που ζούμε». «Δεν είσαι ορθολογιστής» επιμένει ο φίλος του. Στην τηλεοπτική οθόνη η εικόνα αλλάζει, αλλάζοντας αμέσως και το θέμα συζήτησης των θαμώνων του μικρού καφενείου. Τώρα συζητούν για τον φοροφυγά Ζεράρ Ντεπαρντιέ που συντρώγει με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Μετά για τον θάνατο
της Ρούλας Κακλαμανάκη. Κάποιος θυμήθηκε την παραίτησή της από υφυπουργός Παιδείας της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου γιατί είχαν αποκλείσει από την Ολυμπιακή αποστολή τον μετέπειτα ολυμπιονίκη ανηψιό της. Ο δικός της αποκλεισμός, έκτοτε, από τα μίντια ήταν απόλυτος. Ο αυταρχισμός του ΠΑΣΟΚ ήταν φοβερός και συχνά αποκτούσε σταλινικά χαρακτηριστικά. Αίφνης, η οθόνη γεμίζει ξανά από κολυμβητές των Θεοφανείων. Ο οπαδός του Διαφωτισμού επιστρέφει δριμύτερος κατακεραυνώνοντας τους μεταφυσικούς και τους ανορθολογικούς όλου του κόσμου. Κι όμως οι Αμερικανοί ιδρυτές του «Πραγματισμού» δέχονται ως λογική τη λειτουργία της πίστης και της θρησκείας σε περιόδους κρίσης γενικής ή προσωπικής. Η προσφυγή στην πίστη διατείνονταν πως είναι ένας τρόπος αποφυγής της αντικειμενικής τρέλας με τη δημιουργία μιας ελεγχόμενης «τρέλας», όπως όταν δημιουργούμε την «αντιπυρά» για να σταματήσουμε τη φωτιά. Το ίδιο ισχύει και με τον έρωτα και τους ανεμόμυλους του Δον Κιχώτη καθώς και με την πίστη-μελισόκερο με την οποία βούλωναν τ’ αυτιά τους οι άντρες του Οδυσσέα σύμφωνα με τον Έζρα Πάουντ. Πρόκειται επί της ουσίας για μία άμυνα στο ολοκληρωτικό κενό νοήματος που δεν αντέχεται και οδηγεί σε ψυχικά κατάγματα. Οι θρησκευτικές πίστεις επανέρχονται για να καλύψουν οντολογικά αλλά και πολιτικά κενά. Αντί, συνεπώς, για την κατάρρευση και το τίποτα που οδηγούν στον ριζικό ψυχωτικό αυτισμό «επιλέγουμε κάτι»(Λακάν). Αυτό το κάτι τι, που μπορεί να είναι μία θρησκευτική ή μία πολιτική πίστη, είναι εμποτισμένο με την (υπερ)απόλαυση των βεβαιοτήτων, που καταστρέφει αλλά και σώζει, αφού είναι το μόνο που παρέχει νόημα. Δεν θα άντεχα ούτε το χριστιανισμό ούτε τη ζωή χωρίς την «επί του Όρους Ομιλία» έλεγε ο Κερτ Βόνεγκατ. Παραδόξως, όμως, η θρησκεία μπορεί να νομιμοποιεί και τον ιεροεξεταστή και τον μάρτυρα, και την πορφύρα και το τζάκετ, και τον «πάνω», συντηρητικό κλήρο και τον επαναστάτη «κάτω» κλήρο, και τον φανατικό Ταλιμπάν και τον ειρηνιστή μουσουλμάνο, και τον χριστιανό της αγάπης για όλους τους ανθρώπους και τον φονταμενταλιστή χριστιανό του μίσους. Αυτή η πολυσημία της θρησκείας αντιστοιχεί στην πολύσημη κοινωνία μας. Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνει ο Ρεζίς Ντεμπρέ, μία κοινωνία χρειάζεται μια καταγωγή, ένα ιδεώδες, ένα τοτέμ, μια υπέρτατη αρχή, μια συνέχεια, μια αφήγηση, μια γενεαλογία, περισσότερο ή λιγότερο φανταστικές και τέλος μια εσωτερική ιεραρχία (το ιερό, το άβατο). Με άλλα λόγια η πίστη(επαναλαμβάνω: θρησκευτική ή πολιτική) συμβάλει στη φαντασιακή κατασκευή του Εμείς, που μπορεί να είναι μια κοινότητα ή ένα έθνος. Όμως χρειάζονται οι αποστάσεις και μια «έντιμη μεσότητα» απέναντι στις απολυτότητες, δηλαδή η μετριοπάθεια, η Αγάπη και η κένωση από Εγώ, ιδιότητες που είναι ικανές να οδηγήσουν στη συμφιλίωση με τη ζωή μας και το πεπερασμένο της.

ΓΙΩΡΓΟΣ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο θάνατός τους, η ντροπή μας

Ο θάνατός τους, η ντροπή μας
AYLEN KURDI Το μικρό σου κορμάκι έστεκε ακίνητο στην ακτή Σιωπούσε μα συνάμα ούρλιαζε Εσύ πιο πολύ από τον καθένα μας έπρεπε να γελάς με χάδια και παιχνίδια στα γόνατα του πατέρα στην αγκαλιά της μητέρας Όμως όχι Δεν θα προλάβεις να μεγαλώσεις Να ζυγίσεις τις ομορφιές και τις ασχήμιες του κόσμου Να ψηλώσεις σαν τα λιόδεντρα του τόπου σου Πρόλαβες ίσως να κλάψεις γιατί σε τρόμαξε μια βόμβα Η Συρία ήταν λενε μια όμορφη χώρα Τώρα στη Συρία αντηχούν τα πιο θλιμμένα τραγούδια Από τη Δαμασκό μέχρι το Χαλέπι από τη Χόμς μέχρι τη Λαττάκεια και από τον φοβο στέρεψαν τα στήθια των γυναικών από γάλα Θα έπρεπε τωρα να παίζεις να νιώθεις τη ζεστασιά του ήλιου στο προσωπάκι σου Μαζί με τ'άλλα παιδιά Δεν πρόλαβες να μάθεις όμως πως άνθρωποι πεθαίνουν και ξεριζώνονται για να πλουτίζουν οι φταίχτες Αυτό δεν είναι ποίημα Είναι κραυγή Έκκληση για βοήθεια Στον πόλεμο η ποιήση είναι μονάχα ψέμα Η αλήθεια βρίσκεται στο μικρό σου κορμάκι που ακίνητο στην ακτή σιωπούσε μα συνάμα ούρλιαζε γιατί πάνω του διαγραφόταν η ξεφτίλα όλου του κόσμου Η ντροπή μας Νεφέλη AYLAN KURDI جسدك الصغير مسجى على الشاطىء ساكتا ولكنه يهدر فأنت اكثر من اي منا كان من المفترض ان تضحك بالمداعبات وبالعابك على ركبتي والدك او في حضن امك لكن لا.. لم تستطع ان تكبر كي تزن جمال وقبح هذا العالم ام تستطع ان تطول لتنتصب كشجر الزيتون في بلدك . قد تكون قد بكيت لخوفك من قذيفة انفجرت سوريا كانت بلد جميل كما يقولون في سوريا الان لا تسمع الا الترانيم الحزينة من دمشق حتى حلب من حمص حتى اللاذقية ومن الخوف جف الحليب في صدور الامهات كان من المفترض ان تكون الان تلعب ان تلفح الشمس وجهك الصغير ومع اقرانك الاخرين لكنك لم تستطع ان تدرك ان اناسا يموتون واخرون يقتلعون من بلادهم كي يزيد غنى المسؤولين عما يجري هذا ليس شعرا انه صرخة انه نداء للنجدة والمساعدة ففي الحروب لا يعدو الشعر سوى كذبة الحقيقة مسجاة هناك في جسدك الصغير والذي بلا حراك سجي على الشاطىء صامتا ولكنه يهدر ففوقه رسمت مهزلة هذا العالم باسره وفوقه رسم عارنا . نيفيلي
 

W3C Validations

Ένα blog που λέει... οχι, σε κάθε είδους κάγκελα ...ο καθένας μπορεί να σπάσει τα μικρά η μεγάλα κάγκελα που τον περικλείουν.....

Usage Policies

Διαβάστε περισσότερα...